taktyka von Neumanna

Siódmego dnia po naszym wstąpieniu na tron Rosji dowiedzieliśmy się, że były car Piotr III cierpi na nawrót krwawienie hemoroidalnego i ma ostrą kolkę. Dbając o dopełnienie swojego chrześcijańskiego obowiązku, natychmiast wydaliśmy rozkaz, by zapewnić mu wszelką pomoc medyczną, jaka tylko okaże się potrzebna. Ale ku naszemu głębokiemu żalowi otrzymaliśmy wczoraj wiadomość, że wola boska położyła kres jego życiu. Zarządziliśmy, by jego śmiertelne szczątki zostały przewiezione do monasteru Newskiego i tam pochowane. Jako Imperatorowa i Matka cesarstwa, niepomna urazu przeszłości, zapraszamy wszystkich naszych wiernych poddanych, by złożyli ostatnie pożegnanie jego zwłokom i wznieśli gorące modły do Boga o zbawienie jego duszy, przypisując ten nieoczekiwany cios jego śmierci zrządzeniu Opatrzności, która wiedzie losy naszej ojczyzny drogami znanymi jedynie jej świętej woli.

Wśród ludu zawiadomienie o tej śmierci i jej wyjaśnienie nie wywołują żadnej reakcji. Ogarnięci radością z powodu nowych rządów, prości ludzie nie dają się z niej wytrącić oszczerczymi insynuacjami wobec swojej mateczki. Dwór udaje, że wierzy w tę rzecz nie do wiary. Ale w rzeczywistości dla wszystkich bliskich imperatorowej fakt morderstwa jest oczywisty. Chociaż tylko nieliczni utrzymują, że je nakazała, to wielu z nich uważa ją za pośrednio za nie odpowiedzialną. Czy tego chce, czy nie chce, to ona korzysta z tej zbrodni.

Jesteśmy tak przyzwyczajeni grać komedię wobec drugich, iż w końcu gramy komedię wobec samych siebie.

Darwin once said half seriously, "Nature will tell you a direct lie if she can."

Oczywiście, ludzie nie lubią świadomości, że są przedmiotem rozmaitych socjotechnicznych operacji opartych na dzieleniu ich na wspomniane grupy, dlatego na propagandę, że ktoś (polityczny przeciwnik tego, który tę propagandę uprawia) ich „dzieli” reagują niechęcią wobec „dzielącego” – i o to chodzi. Ludzie nie lubią także świadomości, że ich emocje i myśli nie są naprawdę ich emocjami i myślami, tylko skutkiem bezwiednego zaabsorbowania przekazu propagandowego, dlatego propaganda zawsze udaje, że nie jest propagandą, za to demaskuje jako propagandę propagandę przeciwników – podobnie, jak reklama, żeby reklamować skuteczniej, stara się udawać, że nie jest reklamą.