Wygenerowano:
23.11.2022
13:48:47

Przejdź do spisu książek
Wygenerowano programem:
Q-Księgozbiór 3000





Sołżenicyn. Dusza na wygnaniu.

( Pearce, Joseph )

Spis cytatów dla wybranej książki

Strona Treść cytatu Słowa kluczowe / uwagi
11 U podstaw jedności bolszewików stał ich ideologiczny zapał. Brakowało go natomiast białym, skupiającym w swoich szeregach najprzeróżniejsze orientacje polityczne: od monarchistów po antybolszewickich socjalistów. Biedni / Bogaci



41 Dwaj młodzi komuniści byli zbyt naiwni, żeby zrozumieć, jak bardzo realia życia obnażają bezcelowość ich utopijnego teoretyzowania. CŻC - cykl życiowy człowieka



49 No i co? Cały ten Dżez–kaz–gan zmienił choć trochę nasz światopogląd? Ani trochę, rzecz jasna. Przecież to było daleko. To nas nie dotyczyło. interes własny / zasady uniwersalne



88 To samo ze szczęściem, to samo, Lewku, ono wcale nie zależy od ilości dóbr ziemskich, któreśmy zdołali sobie wywojować. Zależy jedynie od naszego stosunku do nich! szczęście



92 Nieustająca łatwowierność zachodnich intelektualistów wprawiała Mudggeridge'a w przerażenie. Będąc przed wojną korespondentem w Moskwie, okrucieństwa stalinizmu widział na własne oczy. Nie mógł więc zrozumieć uporu, z jakim Shaw i Webbowie popierali Stalina; zdumiewały go kazania, w których czołowi działacze chrześcijańscy, tacy jak pastor Hewllet Johnson – czerwony dziekan Canterbury, sławili wspaniały eksperyment, przeprowadzany w Związku Radzieckim. intelektualiści



102 Wpierw przychodzi walka o przerwanie, potem odkrycie życia, a następnie Boga. fazy poznania



103 Koniec nastąpił w 1950 roku, kiedy nieznane wcześniej osiedle spostrzegł pilot samolotu i podał władzom jego położenie. Przybyłe na miejsce jednostki MSW zastały nieliczną, ale kwitnącą społeczność, która sobie samej zawdzięczała „dwadzieścia lat wolnego i ludzkiego życia wśród dzikich zwierząt, zamiast dwudziestu lat udręki w kołchozie” Wszyscy chodzili w odzieży z samodziału, nosili buty własnej roboty i byli wyjątkowo silni. Całą wieś aresztowano pod zarzutem agitacji antyradzieckiej oraz działalności we wrogiej organizacji, po czym wywieziono do tych samych obozów pracy co Sołżenicyna. BFDS- Basic Factor for Dev. of Societies



111 Niemalże jednocześnie z tymi wydarzeniami Jean - Paul Sartre, w akcie świadomej ignorancji, takiej samej, jaką w latach trzydziestych przejawiali Welles, Shaw i Webbowie, wychwalał władzę radziecką na łamach „Liberation”. „Obywatele radzieccy krytykują swój rząd znacznie bardziej i skuteczniej niż my – zapewniał prowadzącego z nim wywiad dziennikarza. – W ZSRR panuje całkowita wolność w krytykowaniu władzy”. Po niedawnej wizycie w tym kraju przekonywał czytelników „Liberation”, że obywatele radzieccy nie podróżują za granicę tylko dlatego, że nie mają ochoty wyjeżdżać ze swojej cudownej ojczyzny. intelektualiści



143 Cenzura narzuca literaturze jarzmo, a literackim dyletantom daje arbitralną kontrolę nad pisarzami. media



146 Ponowne opowiedzenie się przez Sołżenicyna po stronie odwiecznych wartości trafiło w pustkę. interes własny / zasady uniwersalne



158 Młodzieńczy egocentryzm i snobowanie się na nowoczesne wartości świeckie przeciwstawił odwiecznej mądrości chłopów, którzy swój światopogląd wyrażają za pomocą przysłów. Miasto / Wieś



172 Przypuszczam, że gdyby ludzie wiedzieli, jak się samoograniczać, moralnie staliby znacznie wyżej. […] Sądzę, że z grubsza biorąc, tylko ludzie bardzo religijni są gotowi przystać na tę ideę. Na przykład, jeśli ideę samoograniczenia usiłuje się narzucić rządom lub państwom, mówiąc im, że powinny się nauczyć nie wyciągać ręki po cudze, to nie odnosi to skutku. rządzenie



178 Nie lubię tych pojęć „lewica”, „prawica”; są umowne, wymienne i pozbawione treści. Niestety, myśl polityczna lat zimnej wojny warunkowała właśnie taki podział i każdy, kto choć odrobinę wystawał poza prawicowo-lewicowe kontinuum, był skazany na niezrozumienie przez nieruchawych ideologów po obu stronach linii podziału. prawda



179 Demokracja szwajcarska ma kilka zdumiewających zalet. Po pierwsze, jest taka cichutka, że wcale nie słychać, kiedy robi swoje. Po drugie, jest stabilna. […]. Po trzecie, jest piramidą obróconą do góry nogami. Rozumiem przez to większą władzę na szczeblu lokalnym […] niż kantonalnym i większą na kantonalnym niż rządowym. […] Ponadto za demokrację odpowiadają wszyscy obywatele. Jednostka woli raczej złagodzić swoje żądania niż uszkodzić całą strukturę. Szwajcarów cechuje tak wysokie poczucie odpowiedzialności za kraj, że poszczególne grupy nie próbują zagarnąć czegoś dla siebie kosztem innych […]. Naturalnie, taką demokrację można tylko podziwiać. Szwajcaria

demokracja



183 Kłóci się to z naturalnym porządkiem rzeczy, żeby najmłodsi, z najmniejszym doświadczeniem, mieli największy wpływ na kierowanie życiem społeczeństwa. rządzenie



183 Brytyjczycy patrzeli na niego i słuchali go, ale Sołżenicyn zaczynał już podejrzewać, że jego słowa trafiają w próżnię: „Przestrogi: moje, cudze – bardzo poważne ostrzeżenie wystosowane przez Sacharowa prosto ze Związku Radzieckiego – przechodzą bez echa. Większość dociera, że tak powiem, do uszu głuchych, tych, którzy nie chcą słuchać. Kiedyś miałem nadzieję, że narody i ludzie mogą się wymieniać życiowymi doświadczeniami […]. Teraz jednak zaczynają mnie nachodzić wątpliwości. Być może każdy, żeby zrozumieć, wszystko musi przeżyć sam.” fazy poznania



183 Premierę oglądała pięciomilionowa publiczność, a powtórkę – przyprawiająca o zawrót głowy liczba piętnastu milionów telewidzów. Normalnie taką oglądalność miały tylko popularne programy komediowe i opery mydlane. media



185 Na sprzedaż gazet nie wpływały wartości duchowe, ale skandale i to one „robiły” nagłówki następnego ranka. media



190 "Powierzchowność i pośpiech to choroby psychiki XX wieku, które najpełniej wyrażają się w działaniu prasy. Głęboka analiza problemu jest tam przeciwwskazana, nie leży w naturze prasy, która wychwytuje tylko sensacyjne wieści […]. Prasa stała się potęgą w państwach zachodnich, bardziej wpływową niż władza ustawodawcza, niż administracja i sądownictwo". Niemniej jej potęga była głęboko niedemokratyczna: Kto […] wybrał dziennikarzy zachodnich i dał im władzę, którą dysponują? media

władza



193 Sądzę, że tak jest, ponieważ ludzie, a zwłaszcza dziennikarze myślą utartymi schematami. Mają już gotowy szablon. stereotypy



201 Od kilku wieków pojęcia dobra i zła są ośmieszane. Wyłączone z powszechnego użytku, zostały zastąpione koniunkturalizmem politycznym lub klasowym. dobro zło



204 Sołżenicyn dostrzegał w przysłowiach wielką ponadczasową mądrość; w Czerwonym kole umieszcza je tak, że każde „przedstawia jasno, uwypukla wręcz znaczenie tego, co opisywał poprzedni rozdział”. Ale to nie wszystko, mądrość ludowa jest zdolna do czegoś więcej niż tylko zwykłego podsumowania tego, co zostało powiedziane: „Pod pewnymi względami jest to zaskakujący ludowy osąd naszego postępowania”. Do ilustracji swojej tezy Sołżenicyn omówił przysłowie kończące jeden z rozdziałów Sierpnia 1914: „Nie szukaj we wsi, poszukaj w sercu”. „Po rosyjsku jest tu też rym, zgubiony w przekładzie. Wykładnia tego przysłowia jest następująca: kiedy próbujesz wyjaśnić dziwne zdarzenia, to, co się właśnie dzieje, nie rozglądaj się dookoła, mówiąc, że jest jak jest, bo ludzie są tacy a tacy, ale pogódź się z faktem, że też jakiś jesteś, i że zapewne wyjaśnienie tego, co się stało, można znaleźć również w tobie”. przysłowia



211 W niektórych przedmiotach chłopcy wyprzedzają rówieśników o dziesięć lat. Bez wątpienia zawdzięczali to głównie jakości edukacji odebranej w domu od rodziców, jak również nauce religii u ojca Triegubowa, duchownego prawosławnego z Claremont. Według D.M. Thomasa wszystko to „było częścią stawianych im wysokich i surowych wymagań”. edukacja



215 … szum propagandowy, reklamowy i komercyjny natłok komunikatów



226 Prasa zachodnia działa w sposób następujący: dziennikarze nie czytają moich książek. Nikt nigdy nie podał choćby jednego cytatu z mojej twórczości na poparcie swoich zarzutów. Ale każdy początkujący dziennikarz czyta te opinie u kolegów po piórze. W prasie amerykańskiej dokuczano mi równie mocno jak wcześniej w radzieckiej. media

dziennikarze



228 Do Rosji wchodził Zachód, ona sama zaś błagała: „Przyślijcie nam wasze banały, teleturnieje, oślepiający kicz, pornografię!” media



239 Muszę przyznać, że ludziom wykształconym polityka zajmuje, proporcjonalnie, stanowczo za dużo czasu. Są nią przesiąknięte wszystkie czasopisma i gazety, chociaż wiele omawianych w nich spraw ma charakter bardzo ulotny i krótkotrwały. Oczywiście, wszędzie na świecie są ludzie, nie tylko pisarze, którzy zajmują się sprawami wyższego rzędu, ale zawsze mają oni skromną publiczność, a czasem wydają się wręcz jakąś grupą dziwaków z obrzeży życia. Tymczasem prawda jest taka, że wyższych kwestii duchowych i czegoś tak diabelnie błahego jak polityka nie da się w ogóle porównać. Różnicę jeszcze bardziej uwypuklają fundamentalne problemy życia i śmierci, których współczesna ludzkość nie jest już zdolna poruszać. Ludzie gotowi są napychać sobie głowy czymkolwiek i rozmawiać na każdy temat, byle tylko nie dopuścić do siebie rozmyślań na ten najważniejszy. Jest to przyczyna postępującej małostkowości naszego społeczeństwa, tego, że skupia się ono na sprawach drobnych i nieistotnych. Fizyka Życia

pasja poznania



A raczej powszechny brak pasji poznania
240 Obecna nowoczesność chełpi się tym, że wszystko jest zgodne z „prawem”. W nowoczesnym społeczeństwie, jeśli ktoś jest correct z prawnego punktu widzenia, nikt nie będzie od niego żądał moralnego postępowania w sensie wyższym. Słynna deklaracja nowoczesności głosi, że „co nie jest prawnie zabronione, jest dozwolone”. Tym samym odrzuca się stosowanie w postępowaniu człowieka ocen moralnych. Prawdę mówiąc, kryteria i normy prawne są niższe niż etyczne. Zapanowała atmosfera duchowej miernoty. Obecna moralność Zachodu opiera się na dwóch podstawach: na hedonizmie i legalizmie. moralność



240 Socjalizm jest w rzeczywistości pełen zniewolenia, biurokratycznej chciwości, korupcji i skąpstwa. socjalizm



241 Ludzie jednak zapominają o swoich obowiązkach, powinnościach. Nie można mieć tylko praw. Prawa i obowiązki muszą znajdować się w równowadze, choć, prawdę mówiąc, obowiązki powinny być większe. Tak jak nie jest możliwe powiedzieć sobie, że będzie się oddychało tylko lewym płucem, gdyż oba muszą pracować równocześnie, tak samo jest z prawami i obowiązkami: jedne nie mogą istnieć bez drugich. Nasza sytuacja tak się poplątała, że mamy już nawet wyrażenie „ideologia praw człowieka”. Co to takiego? Znany od dawna anarchizm. Tak więc zmierzamy w kierunku anarchizmu. Pracusie / Złodzieje



246 Ogólnie rzecz biorąc, długie okresy dobrobytu i wygodnego życia są niebezpieczne dla każdego. Słabi duchem wychodzą z nich niezdolni do pokonywania jakichkolwiek przeciwności losu. Boją się ich. kryterium selekcji

proces doskonalenia ewolucyjnego



247 Ludzie starzy posiadają zbiorowe doświadczenie, którego nic nie może zastąpić. Młodzi mogą mieć tylko przeczucia, snuć domysły, ale brak im podstaw, na których mogliby je oprzeć. Na tym polega przewaga podeszłego wieku. CŻC - cykl życiowy człowieka



248 Ale na Zachodzie kłamać może każdy, ktoś może coś napisać w krótkim artykuliku, a trzydzieści osób zacznie to powielać. Zgodnie z modą na naśladownictwo. media

naśladownictwo